ANATOMIA FRETKI

Anatomia fretek- ORGANY

 

	samiec	samica
-długość tułowia bez ogona :	35-50cm	30-40cm
-długość ogona:	13-19cm	11-16cm
-masa ciała:	1,0-3,0kg	0,5-1,6kg

Dane fizjologiczne:
temperatura ciała: 38,8( 37,8-40)
liczba chromosomów 40( diploidalna)
wzór uzębienia: 2(I3/3,C1/1,P4/3,M1/2)
Dojrzałość płociowa 9-12miesięcy
Ruja: 2razy w roku 8-12 tygodni
aktywność rozrodcza 2-6 lat
długość ciązy 42 dni(+/- 2 dni)
wielkość miotu 1-16 średnia kiczba młodych 6-8
Waga szczeniąt: 6-12g

Oddychanie – Płuca
Powietrze jest jednym z najważniejszych punktów w życiu.
W oddychaniu płucnym wyróżniamy dwie fazy: wdech i wydech. Jest to proces wciągania powietrza do płuc i wypuszczania go z powrotem, przy czym wdech jest czynnością czynną, a wydech bierną. W czasie wdechu mięśnie międzyżebrowe kurczą się i powodują ruch żeber w górę i na zewnątrz. W czasie wydechu mięśnie międzyżebrowe i przepona rozkurczają się, a żebra opadają w dół.
Oddychanie, oddech 1) jedna z trzech bezpośrednio decydujących o życiu czynności ustroju, obok krążenia krwi i czynności ośrodkowego układu nerwowego. Oddychanie ustroju polega na dostarczaniu komórkom tlenu i wydalaniu na zewnątrz dwutlenku węgla. Na całość tego procesu składa się:
A) oddychanie zewnętrzne, zależne od wentylacji płuc - zmiany objętości przestrzeni pęcherzykowej, dyfuzji gazów: tlenu i dwutlenku węgla pomiędzy pęcherzykami płucnymi i krwią włośniczek płucnych oraz perfuzji płuc,
B) transport gazów oddechowych,
C) oddychanie wewnętrzne (tkankowe) przy udziale enzymów oddechowych, polegające na poborze tlenu z krwi i wydalaniu do niej dwutlenku węgla (hemoglobina).
2) zespół złożonych procesów stale zachodzących w organizmie, związanych z pobieraniem tlenu ze środowiska i wydalaniem końcowych produktów utleniania - dwutlenku węgla i wody. Procesy oddychania są źródłem energii potrzebnej do życia.
Płuca – to narządy parzyste (płuco prawe i lewe) należące do układu oddechowego. W płucach odbywa się wymiana gazowa, czyli oddychanie. Całkowita pojemność płuc - to cała objętość powietrza zawartego w płucach. Dzieli się ją na:
a). pojemność wdechową, którą określa pojemność powietrza wciąganego do płuc w czasie najgłębszego wdechu, po spokojnym wydechu. b). pojemność zalegającą czynnościową - pojemność powietrza pozostająca w płucach przy spokojnym wydechu.

Trzustka
Trzustka jest pod względem rozwojowym „parterem” wątroby. Wywodzi się z nabłonka endodermalnego dwunastnicy i zachowuje trwale wieź genetyczną z dwunastnicą, odprowadza do niej swoją wydzielinę w postaci soku trzustkowego. Trzustka jest gruczołem mieszanym, funkcjonującym zewnątrzwydzielniczo i wewnątrzwydzielniczo czyli dokrewnie.
Część zewnątrzwydzielnicza :
-jest gruczołem pęcherzykowym złożonym , a pod względem funkcjonalnym gruczołem panlitycznym tzn. że sok trzustkowy zawiera enzymy trawienne „atakujące”- wszystkie składniki pokarmu – węglowodany, białka i tłuszcze.
-dominuje ona nad częścią dokrewną czyli wysepkowatą , reprezentowaną przez odosobnione struktury rzędu mikroskopowego- wyspy trzustki, rozproszone w miąższu trzustki.
Krew tętnicza otrzymuje trzustka z t.trzewnej. Żyły trzustki uchodzą do żyły wrotnej. Naczynia limfatyczne w stosunku do sąsiednich węzłów chłonnych zachowują się pod względem gatunkowym różnie.

Organy płciowe

Fretki stosują się do sił natury tzn. kiedy dni stają się dłuższe w gruczole przysadki wydziela się odpowiedni hormon stymulacyjny, wywołujący ruję.
Samica w czasie rui ma powiększoną pochwę do wielkości wiśni i wytwarza śluz. Samce stają się niespokojne, wydzielają silny zapach, jądra są bardzo powiększone. Podczas aktu płciowego samiec wgryza się w kark samicy dzięki czemu powoduje jajeczkowanie , które następuje przeważnie 36-39 godz. po stosunku.

Do części zewnętrznej narządów płciowych żeńskich (narządu rodnego) zalicza się: srom ze wzgórkiem łonowym, wargami mniejszymi i większymi, łechtaczką, przedsionkiem pochwy z z gruczołami przedsionkowymi. Część wewnętrzna składa się z pochwy, szyjki macicy, trzonu macicy, jajowodów i jajników.

Narządy płciowe męskie wewnętrzne zbudowane są z: jąder, najądrzy, nasieniowodów, pęcherzyków nasiennych i gruczołu krokowego. Część zewnętrzną stanowi moszna i prącie.

Jednym z najważniejszych organów jest serce wielkość . 4,5 cm (rozmiar ca. 7 cm) i leży po lewej stronie ciała między szóstym i siódmym żebrem. Serce samiczki waży 4 g, a samca 6 g. Przeciętne serce fretki bije 160- 260 uderzeń na minutę.
Serce jest pompą wprawiającą krew w ruch i umożliwiającą transport tlenu i substancji odżywczych do wszystkich narządów oraz usuwanie z nich produktów szkodliwych. Serce składa się z dwóch przedsionków oraz dwóch komór, oddzielonych od siebie szczelnymi przegrodami.

Krew z niską zawartością tlenu z żył głównych wpływa do prawego przedsionka, a dalej poprzez zastawkę trójdzielną do prawej komory. Następnie przez zastawkę pnia płucnego krew dostaje się do tętnicy płucnej.
Część prawej komory, zastawka pnia płucnego wraz z tętnicą płucną stanowią drogę wypływu z prawej komory. Prawidłowa budowa wymienionych struktur zapewnia właściwy dopływ krwi do płuc – a tym samym umożliwia natlenianie krwi w płucach.

Bogata w tlen krew z płuc, poprzez żyły płucne, dostaje się do lewego przedsionka, skąd przepływając przez zastawkę dwudzielną (mitralną) wpada do lewej komory. Krew z lewej komory wtłaczana jest do tętnicy głównej - aorty poprzez zastawkę aortalną.
Część lewej komory, zastawka aortalna oraz aorta tworzą drogę wypływu z lewej komor. Prawidłowa budowa tych struktur umożliwia dostarczanie krwi zawierającej tlen do każdej części ludzkiego ciała.

Serce jest zaopatrywane w krew przez naczynia wieńcowe odchodzące w początkowej części aorty. Ich prawidłowe działanie i budowa jest nieodzowna dla sprawnej pracy serca.
Naczynia (łac. vasa) to żyły (łac. venae), tętnice (łac. arteriae) oraz włosowate naczynia krwionośne . Krew wypływa z serca tętnicami, a wraca żyłami. Im dalej od serca tym ciśnienie krwi (łac. tensio sanguinis) jest mniejsze, a w żyłach nawet bliskie zeru.
Ciśnienie wytwarzane przez pulsowanie serca nie wystarcza do przepchnięcia krwi przez cały krwiobieg z powrotem do serca, zwłaszcza wtedy gdy krew musi przebywać drogę w górę. W trakcie przemieszczania się krwi serce wspomaga pulsowanie tętnic, wyposażonych we własna mięśniówkę. Cofaniu się krwi zapobiegają natomiast znajdujące się w żyłach zastawki.
W skład krwi wchodzą składniki komórkowe (ok. 44 %) i osocze (ok. 55 %), czyli wodny roztwór (90 % wody) białek, soli i związków chemicznych o niewielkiej masie cząsteczkowej, jak np. monosacharydy. Dalsze składniki krwi to hormony, rozpuszczone gazy oraz substancje odżywcze (cukier, tłuszcze i witaminy), transportowane do komórek, a także produkty przemiany materii (np. mocznik i kwas moczowy), niesione z komórek do miejsc gdzie mają być wydalone.

Z fizykochemicznego punktu widzenia krew jest zawiesiną, czyli mieszaniną cieczy oraz ciał stałych (elementy komórkowe) i zachowuje się jak płyn nienewtonowski. To tłumaczy jej szczególne właściwości reologiczne. Znajdujące się we krwi erytrocyty powodują, że krew ma większą lepkość niż osocze, lepkość jeszcze bardziej rośnie przy wysokim hematokrycie i niskiej prędkości przepływu.
Dzięki zdolności erytrocytów do zmieniania swojego kształtu, przy wyższych prędkościach krew bardziej przypomina emulsję niż zawiesinę komórek. Równowaga kwasowo-zasadowa krwi jest utrzymywana dzięki licznym układom buforującym, które zawiera, oraz przez aktywną regulację przez organy i tkanki, przede wszystkim płuca i nerki. Swoją czerwoną barwę krew zawdzięcza hemoglobinie, a dokładniej mówiąc zawartej w niej grupie hemowej, odpowiedzialnej za wiązanie tlenu. Krew nasycona tlenem ma jaśniejszy i żywszy odcień niż krew uboższa w tlen.
Jest to skutkiem zmiany konformacji, zachodzącej po przyłączeniu atomów tlenu i zmieniającej właściwości

 




Nerki




Narząd wzroku

Narząd słuchu

Język







Skóra i serść

1) Krtań 2) Tchawica 3) płuco prawe 4) płuco lewe 5) prawy średni płat płucny 6) prawy dolny płat płucny 7)lewy dolny płat płucny 13)lewy płat boczny wątroby 14) prawy płat boczny wątroby 25) Pęcherz moczowy 33)prawa tętnica piersiowa 34)lewa tętnica piersiowa 35) odgałęzienie do grasicy 36) lewa tętnica obojczykowa 37) tętnica 38) żyła 39) łuk aorty 46) Aorta 47) Przełyk 58) Lewy jajnik

SZKIELET





1. kość czołowa 2. aparat gnykowy 3. krtań 4. siódmy kręg szyjny 5. szczątkowy obojczyk 6. łopatka 7. kręg piersiowy XV 8. kręg lędźwiowy X 9 kość krzyżowa 10. kręg ogonowy X 11. żebro pierwsze 12. rękojeść mostka 13. mostek 14. wyrostek mieczykowaty 15. kość ramienia 16. kość promieniowa 17. kość łokciowa 18. kość nadgarstka 19. jedenasta kość nadgarstka 20. kość śródręcza 21. kość biodrowa 22. kość miedniczna 23. kość łonowa 24. kość udowa 25. rzepka 26. trzeszczka m. brzuchatego 27. goleń 28. strzałka 29. kość stępu 30. kość piętowa 31. kość śródstopia 32. inne kk.stępu 33. kość penisa









Fretki mają z liczby kostnej podobną formę szkieletu jak inne zwierzęta domowe.
Jej szkielet jest wzniesiony naturalnie inaczej jak u kota czy psa. Jej długie ciało z krótkimi nogami jest charakterystyczne dla tych zwierząt,. Fretki nie posiadają obojczyka (inne ssaki domowe posiadają) oraz ślepej kiszki. Jej uszy zwijają się trójkątnie, posiadają źle rozwinięty gruczoł potowy i dlatego są tak bardzo czułe na upał.
Fretka ma w zasięgu gardła tylko Aterie, która przebiega współśrodkowo i dzieli się na początku głowy. Zwierzęta mogą przez tę anatomiczną osobliwość obracać głowę o 180 stopni. Fretki nie widzą kolorów, ponieważ nie posiadają linii sieciowych oczu. Dalsze szczegóły dotyczące fretek są poniżej.


ZDJĘCIA CZASZKI










Fretka ma okrągłą formę głowy, która dalej idzie pozornie bez rozpoznawalnego przejścia do ciała. Czaszka składa się z płaskich kości i jest podzielana na 2 zakresy .
1- Kości czaszki pierwszego zasięgu(mózgowioczaszka ) do której należą : kość czołowa, kość skroniowa, kość sitowa, kość klinowa ,kość miedzyciemieniowa , kość ciemieniowa, kość skrzydłowa, kość potyliczna, lemiesz
2- Kości czaszki twarzy zasięgu drugiego (trzewioczaszka) do którego należą: szczęka (Maxilla), kość nosowa, kość łzowa ,kość małżowiny nosowej dobrzusznej , kość jarzmowa, kość podniebienia, gnyk ,kość siekaczowa, kość przegrody nosowej Oczodoły leżą pomiędzy dwoma zakresami (Orbita).

Zęby
W drugim tygodniu życia u szczeniąt wyrastają zęby mleczne , które najpóźniej w szóstym tygodniu wyrastają całkowicie.
Zęby mleczne są mniejsze niż zęby stałe, uzębienie mleczne składa się z 28 zębów, na każdej stronie znajdują się 3 siekacze (Incisivi), 1 kieł (Caninus) i 3 zęby przedtrzonowe (Premolares).
Od siódmego tygodnia zaczyna się ponowna zmiana zębów ,zęby mleczne są zastąpione zębami stałymi. Od siedemnastego tygodnia fretka posiada już całkowite uzębienie , które składa z 34 zębów, na każdej stronie posiada 3 siekacze (Incisivi), 1 kieł (Caninus), 3 zęby przedtrzonowe (Premolares) i 1 ząb trzonowy (molares) u góry i. 2 zęby trzonowe (molalers) na dole

Wzory zębowe
Zęby mleczne
3 I + 1 C + 3 P = 7
--------------------- = 14 ( x 2 = 28 )
3 I + 1 C + 3 P = 7

Zęby stałe
3I + 1C + 3P + 1M = 8
------------------------ = 17 ( x 2 = 34 )
3I + 1C + 3P + 2M = 9

Zęby (Dentes) dzielą się na 3 zalresy:

Zęby przewyższaja pod względem twardości i wytrzymałości kości.Ząb wywodzi się z dóch listków zarodowych ektodermy i mezodermy.
Szkliwo zęba jest wytworem ektodermy natomiast zębina zwana też dentyną , cement, miazga zęba są pochodnymi mezodermy.
W jamie zęba znajdują się naczynia i nerwy , które penetrują wnętrze zęba od strony korzenia przez kanał korzenia ( canalis radicis dentis).




Kręgosłup & Żebra

Fretki mają łącznie 14 par żebrowych, przy czym pierwsze 10 par ma połączenie z mostkiem, pozostałe pary żebrowe tworzą tak zwany łuk żebrowy. Kręgosłup fretki jak u wszystkich innych ssaków dzieli się tak samo. Składa się on z pięciu części(kręgów)







 

Stawy
Stawy są bardzo urozmaicone zarówno pod względem strukturalnym , jak i stopnia ruchomości. Zasadniczymi elementami konstrukcji ruchomej łączącej kości w stawie są powierzchnie stawowe , pokryte chrząstkami stawowymi ,torebką stawową która obejmuje z zewnątrz jamę stawową, zawierającą maź stawową oraz więzadła wzmacniające staw.
Ukształtowanie powierzchni stawowej pozostaje w ścisłym związku z charakterem czynnościowym stawu. Prawidłowa funkcja stawu jest warunkiem jego budowy i na odwrót.

Kości (Os)
Kości tworzą szkielet zwierząt. Ze względu na przeszłość rozwojową szkielet składa się z kości pokrywowych lub okładzinowych, jest też grupa trzecia tzw. Kości mieszane , które mają elementy pochodzenia zastępczego i pokrywowego.
Kości zastępcze stanowią olbrzymią większość porównaniu z małą liczbą pozostałych odmian. Przechodzą one kolejno trzy stadia rozwojowe:
-błoniaste
-chrzęstne
-kostne
Kości pokrywowe i mieszane występują na terenie czaszki obok kości zastępczych.W ich rozwoju pominięte jest stadium chrzęstne.

Mięśnie (musculus)
Charakterystyczną właściwością tkani mięśniowej jest zdolność kurczenia się. Tkanka ta jest zasadniczym tworzywem , z którego powstają narządy czynne ruchu- mięsnie. Obserwuje się dwie duże grupy mięśni , które rozróżniają się jednocześnie barwą , strukturą i funkcją. Są to mięśnie:
-trzewne niezależne pod względem skurczu od woli zwierzęcia , są blade o zabarwieniu żółtoróżowym, zbudowane z tkani mięśniowej gładkiej, której włókna mięśniowe gładkie są krótkie wrzecionowatego kształtu , jednojądrzaste, pozbawione prążkowania. Kurczą się powoli , są pod kontrolą autonomicznego układu nerwowego. Znajdują się między innymi w ścianach narządów wewnętrznych o charakterze cewy , gruczołach miąższowych oraz w ścianach naczyń krwionośnych.

Nerwy (Nervus)
Komórka nerwowa(neuron)składa się z ciała komórkowego(perikarion) i dwóch rodzajów wypustek cytoplazmatycznych(dendryty) oraz pojedynczej wypustki osiowej (neuryt lub akson).Dendryty przekazują impulsy do komórki nerwowej, a neuryt przewodzi impulsy z kom. na obwód.
Przewodzenie impulsu z kom. nerwowej na drugą lub z kom. nerwowej na efektor zapewniją styki zwane synapsami. Pierwsze to międzyneronalne a drugie neronowo-efektorowe. Błona plazmatyczna zakończenia neronu nazywa się błoną presynaptyczną. Wyróżniamy sanpsy chemiczne i elektryczne.
W synapsie chem. między nueronami występuje wąska szczelina synaptyczna a przewodznie impulsu jest jednokierunkowe. W elek. błony przylegają do siebie a impuls jest dwukierunkowy.

Ścięgna(tendo)
Ścięgno, część mięśnia zbudowana z tkanki łącznej włóknistej o bardzo dużym skupisku włókien kolagenowych, przebiegających równolegle i ułożonych w pęczki, łącząca brzusiec mięśnia z kością, z którą wytwarza przyczep.
Za pośrednictwem ścięgna siła skurczu mięśnia jest przenoszona na elementy kostne szkieletu.

Więzadła stawowe(Ligamenta)
Wytrzymałe pasmo włókien zbudowane z tkanki łącznej (głównie z kolagenu). Więzadła łączą dwie kości tworząc staw. Więzadła nie łączą mięśni z kośćmi - za to odpowiadają ścięgna. Zniszczenie ścięgna prowadzi do niestabilności stawu, co może wymagać interwencji chirurgicznej.


Strona została opracowana na podstawie książki Anatomia Zwierząt Tom 1 i 2.
oraz innych stron internetowych:
Skopiowane ze strony hodowli Coffie za pozwoleniem właścicielki.